تحقیق در این باره که سگها زمان را چگونه درک میکنند محدود است. اما اگر به تحقیق وسیعی که روی دیگر حیوانات مثل جوندگان، پرنده ها و نخستیها انجام شده نگاهی بیاندازیم می توانیم درباره سگها نیز بیشتر بدانیم.
ویلیام رابرتز در مطالعاتش درباره اینکه حیوانات زمان را چگونه درک میکنند راجع به حافظه حیوانات، قدرت پیش بینی شان و غیره به نتایج قابل توجهی رسیده است.
وی میگوید ” حیوانات در زمان گیر کرده اند”. منظور او از بیان این حرف اینست که بدون توانایی های برجسته (مثل حافظه ای که بخوبی شکل گرفته) حیوانات فقط در زمان حال زندگی میکنند. رابرتز معتقد است “حیوانات در زمان گیر کرده اند” زیرا نمیتوانند به طور ذهنی در زمان به جلو یا عقب سفر کنند. انسانها می توانند به صورت آگاهانه و با خواست خود به خاطرات خاص گذشته فکر کنند یا وقوع حوادثی را در آینده پیش بینی کنند.
حیوانات قادر به انجام این کار نیستند.
به نظر بسیاری از افراد این یک تئوری اشتباه است،مگر نمیتوانیم حیواناتمان را آموزش دهیم؟ آیا این آموزشها به حافظه سگ وابسته نیستند؟
طبق نظریه رابرتز: نه لزوما ( حداقل نه آنطوری که ما در مورد حافظه فکر میکنیم). حیوانات برای انجام کارها می توانند همانطورآموزش ببینند که بچه های کوچک یاد می گیرند. طبق مطالعات انجام شده روی کودکان تا سن 4 سال، بچه ها یاد میگیرند که کارهای زیادی انجام دهند – چهار دست و پا حرکت کردن و راه رفتن ــ اما از لحاظ ذهنی قادر نیستند که به یاد بیاورند که کی و چگونه این کارها را یاد گرفتند. به عبارت دیگر آنها فاقد قدرت حافظه چند رویدادی یا توانایی به یاد آوردن حوادث خاص گذشته هستند. یک سگ میداند که به فرمان ” بشین” چگونه پاسخ دهد بدون اینکه خاطره ای از آن رویداد خاص داشته باشد که در حین آن این فرمان را یاد گرفته است.
فقط این نیست که در مغز سگ عمل میکند تا به او در پیش بینی بی نقص زمان برگشت صاحبش کمک کند،میزان های بیولوژیکی درونی نیز در این کار نقش خود را بازی می کنند. محققان از آزمایشاتی که بر روی کبوترها صورت گرفته به این نکته پی برده اند که ” یک ساعت درونی” به آنها اجازه میدهد تا یاد بگیرند که چه موقع و کجا غذا در دسترس می باشد. بطورمشابه سگها هم احتمالا از نوسانگرهای شبانه روزی ــ نوسان روزانه هورمونها،حرارت بدن و فعالیت عصبی ــ برای دانستن اینکه کی غذا ممکن است در ظرف ریخته شود یا کی صاحبش از کار به منزل بر می گردد استفاده کنند.
بجای به یاد آوردن اینکه چه مدت زمان بین وعده های غذایی سپری می شود یا اینکه چه ساعتی غذا داده می شود، سگها به حالات بیولوژیکی عکس العمل نشان می دهند که در ساعات مشخصی از روز به آنها دست پیدا می کنند. و هر روز راس همان ساعت به همان روش یکسان به این محرک پاسخ می دهند.
اگر سگها نمیتوانند مثل انسانها خاطرات را ذخیره کنند، آیا می توانند برای آینده برنامه ریزی کنند؟