واضح است که شما قطعاً نمی توانید کار دامپزشکی که سالها مطالعه و تجربه داشته است، را انجام دهید. اما بعنوان صاحب حیوان می بایست از یکسری معاینات عادی بر روی حیوان خود مطلع باشید تا در صورت مشاهده هرگونه تغییرات غیرعادی سریعاً به دامپزشک مراجعه کرده و او را آگاه سازید.
بهترین زمان و مکان برای معاینه حیوان، زمانی است که حیوان آرام و ساکت است. زمانیکه به آرامی او را نوازش می کنید، زمان مناسبی است. با کمی دقت بخوبی متوجه هرگونه ناهنجاری یا تغییرات غیر عادی در بدن سگ خواهید شد. در ذیل به برخی از نکات مهم در این معاینه اشاره می کنیم.
پوست حیوان
دست کشیدن بر پوست حیوان بطور متناوب، شما را متوجه هرگونه برآمدگی، تورم، تغییرات و یا حساسیت منطقه ای خواهد کرد. هر بوی خاص از حیوان را مدنظر قرار داده و بدنبال علت آن باشید. در صورتیکه بویی شبیه بوی ماهی از حیوان حس کردید، معمولاً مربوط به کیسه های مقعده ای حیوان است، این کیسه ها زمانیکه خالی نشوند مایعی بدبو از خود مستطع می کنند. این کیسه ها معمولاً در ویزیت حیوان توسط دامپزشک خالی می شوند.
دهان حیوان
بوی بد دهان غالباً ناشی از فساد و خرابی دندان است. حیوانات بالای پنج سال معمولاً مستعد بیماریهای دندانی می باشند. با نگاهی به دهان سگ بیشتر متوجه این مساله خواهید شد. لایه نسبتاً قهوه ای رنگ روی سطح دندانها را می پوشاند، خصوصاً این حالت درباره دندانهای پشتی بیشتر صدق میکند. لثه های معمولی صورتی رنگ می باشند. لثه رنگ پریده حاکی از کم خونی، هراس یا دیگر مشکلات مربوط به عدم عملکرد صحیح قلب و ریه است.
بینی حیوان
برخلاف آنچه همه تصور می کنند، بینی سگ نمایانگر حالت سلامت او نمی باشد. بینی سگ، نقشی معادل لبها در انسان را دارد. بینی سگها با هرگونه تغییرات در دما و رطوبت، خشک می شوند. ممکن است سگ سالمی، بینی خشک داشته باشد و سگی بیمار، بینی خیس!
گوش حیوان
گوشی که بوی عجیب می دهد، اغلب دچار عفونت می باشد. با خالی کردن ترشحات گوش که قهوه ای رنگ است، متوجه عفونت خواهید شد. در صورتیکه ترشحات گوش، سیاه رنگ یا رنگی شبیه قهوه باشد، احتمال کرم ریز در گوش وجود دارد. گوشهای سالم فاقد ترشحات خاص، بی بو، پاکیزه و عاری از هر گونه قرمزی یا ورم در گوش می باشند.
دمای بدن
با بررسی دمای بدن می توانید تشخیص دهید آیا سگ دچار تب یا عفونت می باشد. دمای طبیعی بدن بین 38 تا 39 درجه سانتیگراد می باشد. در صورت مشاهده دمای بیشتر از 39 درجه سانتیگراد بایستی به دامپزشک مراجعه شود.
سرعت تنفس
برای شمارش نفسهای حیوان می توان با مشاهده تعداد دفعاتی که سینه بالا و پائین می رود یا تعداد دفعاتی که سوراخهای بینی سگ بزرگ می شود، محاسبه کرد. روش ایده آل برای شمارش نفسهای سگ، شمارش تعداد نفس های او در 15 ثانیه میباشد. سپس این میزان را ضرب در چهار کنید تا تعداد تنفس سگ در یک دقیقه حاصل شود. تعداد معمولی تنفس در سگ و گربه در یک دقیقه نبایستی متجاوز از 20 الی 40 بار باشد.
میزان ضربان قلب به سادگی با گذاشتن دست بر روی قلب حیوان یا استفاده از گوشی طبی بر روی سمت چپ سینه حیوان مشخص خواهد شد. ضربان قلب طبیعی سگ معادل 80 الی 120 ضربه در دقیقه است.
همانگونه که در بالا اشاره شد، تشخیص سلامتی یا بیماری سگ برای شما زیاد زمانبر نخواهد بود. پس بخاطر داشته باشید شما بعنوان یک صاحب سگ، بایستی از موقعیت و حالت سگ خود به خوبی آگاه باشید تا در مواقع نیاز برای اطلاع به دامپزشک آگاه از هرگونه حالات غیر طبیعی باشید.