یکی از مشکلاتی که صاحبان با آن مواجه هستند، پرورش توله هایی است که یا مادرشان را در زمان زایمان از دست داده اند و یا مادر از شیر دادن آنها صرفه نظر کرده است. در این زمان توله ها نارس و یا بسیار ضعیف هستند و در صورت تغذیه نشدن با مرگ روبرو می شوند.
مشکلات پرورش اینگونه توله های بدون مادر، به سن توله بستگی دارد. هرچه توله ها جوانتر باشند به روشها و مراقبهای بیشتری نیازمند هستند. چنین توله هایی بجای گرم و بهداشت بالا و چندبار غذای روزانه از طریق یکی از جانشین های شیر مادر نیازمند می باشند. بهترین شیر جایگزین، شیرهای خشک سگ است که از بالانس کامل مواد مورد نیاز بدن توله ها تشکیل شده اند. در صورتی که دسترسی به شیر خشک سگ برای صاحبان امکانپذیر نبود باید از این فرمول جایگزین استفاده کنند:

10 اونس شیر گاو (تبخیر شدۀ) بدون لاکتوز یا شیر بز،
3 اُنس آب مقطر یا آب جوشیده، البته در صورت استفاده از شیر بز نیازی به افزودن آب نیست.
1 قاشق چای خوری دی بازیک کلسیم فسفات،
1 عدد زردۀ تخم مرغ (خام)_ (تخم مرغ خام تنها برای توله های بی مادر آنهم بصورت مخلوط با شیر برای مدت مشخصی توصیه می شود، نه بصورت کلی در غذای سگ)
1 فنجان ماست شیرین 50 درصد چربی (بیاد داشته باشید استفاده از کره یا چربی بالا، باعث ایجاد اسهال در توله ها می شود)
1 قاشق غذاخوری عسل طبیعی
این شیر کمکی را می توان به مدت چند روز در فریزر نگهداری نمود و برای هر وعده مقدار کمی از آن را از فریزر خارج نمود و حدود 35 تا 37 درجۀ سانتی گراد آن را گرم نمود.
این مواد را بخوبی باهم مخلوط کرده و تکان میدهید، سپس با استفاده از یک شیشه شیر مخصوص سگ ( شیشه شیر بچه که سوراخ سر پستانک برای عبور شیر مناسب باشد و یا با استفاده از سرنگی که سر آن بجای سوزن لولۀ پلاستیکی باریکی نسب شده است) در اختیار توله ها قرار می دهید.

در زمان شیردادن توله ها، شیشۀ شیر را کج نگهدارید تا هوا وارد گلوی توله نشود. بدن توله باید به شکلی باشد که سر توله به سمت بالا قرار بگیرد (بهتر است توله را به صورت تصویر بر روی دست نگهدارید) نباید اجازه داد توله شیر را با سرعت بنوشد چون ممکن است سبب خفگی شود .
میزان اتساع ناحیۀ شکمی در نژادهای گوناگون متفاوت است و به عنوان یک فاکتور تعیین کنندۀ میزان غذای مورد نیاز، در نظر گرفته می شود اما بطور کلی تا سن 5 هفتگی تعداد دفعاتی که به توله ها شیر داده می شود 4 تا 6 بار در روز می باشد و مقدار آن در هنگام شروع، در حدود 15 تا 20 درصد وزن توله می باشد، که به تدریج تا 35 درصد به مدت 3 هفته، افزایش می یابد. به محض اینکه توله ها شروع به غذا خوردن کردن باید تعداد دفعات شیر دادن را کمتر نمود و بین وعده های شیر دادن فاصلۀ طولانی تری ایجاد کرد.

توجه: رعایت بهداشت توله ها بی مادر و محیط زندگی آنها از اهمیت بالایی برخوردار است و توجه به آن الزامی می باشد، زیرا معمولا این توله ها از کلستروم (آغوز) مادری محروم بوده اند به همین علت نسبت به آلودگی و عفونتها حساس تر می باشند. لذا رعایت مسائل بهداشتی مانند تمیز کردن شیشۀ شیر و سر پستانک کاملا ضروری است. بعد از هر وعده غذا دادن به توله ها شیشۀ شیر را باید در آب گرم جوشاند و سر پستانک را در آب گرم قرار داد و سپس شست. همچنین صورت و دستهای توله ها را با دستمال مرطوب ضد باکتری یا پارچۀ نخی نرمی پاک کرد.

بعد از خوردن شیر به وسیلۀ یک حولۀ ظریف و نرم شکم توله را با دو انگشت به آرامی ماساژ دهید برای تحریک مثانه و روده ها و جلوگیری از نفق، مانند کاری که سگ ماده با لیسیدن توله ها بعد از هر وعده شیر خوردن انجام می دهد.
در صورت بروز اسهال، میزان غذا باید به نصف مصرف روزانه کاهش یابد و با تجویز دامپزشک می توان از بعضی داروهای ضد اسهال استفاده نمود. هرچند که به ندرت حالت یبوست در توله ها ایجاد می شود، اما در زمان بروز این حالت استفاده از تنقیۀ آب گرم کمک کننده می باشد.
توله دو مرحلۀ بسیار حیاتی در زندگی دارد، ابتدا 3 تا 5 روز پس از تولد و 2 تا 3 هفتۀ پس از مرحلۀ از شیر گرفته شدن.
در هنگام تولد، توله از نظر فیزیولوژی و نورولوژی نابالغ است. روند تولد و تغییرات محیطی ناگهانی از محوطۀ رحم به مرحلۀ پس از تولد، جنین برای زنده ماندن به حداکثر فرایندهای تطابقی نیاز دارد. تا زمانی که توله ها بتوانند خود را با محیط جدید تطبق دهند. باید صاحبان تلاش کنند تا هرگونه استرس و تغییرات محیطی را به حداقل برسانند.
همانطور که قبلا توضیح داده شد توله های تازه متولد شده 6 تا 7 روز پس از تولد قادر به کنترل درجه حرارت بدن نبوده و پس از این زمان به آرامی این کنترل دما را بدست می آورند. عموما در درجه حرارت بدن توله ها، از تولد تا 4 هفتگی حالت نوسان مشاهده می شود (این میزان از 2 تا 10 درجۀ فارنهایت می تواند در تغییر باشد). ثابت نگهداشتن درجه حرارت محیط و همچنین لانۀ زایمان اهمیت بالایی دارد.

سوء تغذیۀ سگ های ماده بر روی عدم بلوغ جسمی توله ها تاثیر گذاشته و باعث کاهش میزان عضلات بدن، قلب و همچنین میزان ذخایر گلیکوژن کبدی می شود. پس از تولد ذخایر گلیکوژنی بدن توله ها بسرعت به اتمام میرسد، اما گلیکوژن کبدی تا چند روز پس از تغذیه کاهش نمی یابند و از مرگ توله ها جلوگیری می کند به همین علت مراقبت و تغذیۀ مناسب توله ها پس از تولد در زنده ماندنشان بسیار موثر خواهد بود.

زمانی که چشم توله ها کاملا باز می شود و حرکات بدنی به تعادل کامل میرسد، همزمان با دریافت شیر مادر صاحبان می توانند غذای کمکی در اختیار توله ها قرار دهند. این وعدۀ غذایی ابتدا روزی 1 بار و سپس 2 بار در روز می باشد. و باید شامل غذایی نرم و مقوی مانند شیر تبخیر شدۀ گاو (بدون لاکتوز) همراه با کمی آب گوشت و مخلوط غلات پخته شده که هضم آسان دارند باشد. و پس از رسیدن سن توله ها به 6 هفتگی می توان بتدریج آنها را برای از شیر گرفتن آماده نمود.