براي اولين بار در سال 1986 ويروس FIV در گره هايي که دچار نقص در سيستم ايمني شده بودند، مورد شناسايي قرار گرفت. ويروس FIV در بدن داراي رشد آهسته مي باشد. اين ويروس شبيه به ويروس HIV در انسان است که باعث ايجاد سندرم نقص ايمني اکتسابي يا ADIS (ايدز) مي شود. قابل ذکر است که وسروس FIV تنها باعث بيماري زايي در گربه سانان مي شود و به هيچ وجه به انسان قابل سرايت نمي باشد.
نقص سيستم ايمني مرتبط با FIV بيشتر در گربه هاي نر که به بيرون از خانه رفت و آمد دارند و سن بالاي 6 سال دارند ديده مي شود. انتقال اين ويروس بيشتر از طريق گاز گرفتن گربه ها در حين نزاع انجام ميگيرد. اين ويروس گاهي اوقات از طريق مادر به جنين نيز انتقال پيدا مي کند.
طي تحقيقات انجام گرفته مشخص شده است که يک تا دو درصد از گربه هاي سالم در ايلات متحده و دوازده درصد در ژاپن حامل ويروس FIV هستند، اين درحالي است که بيشتر اين گربه ها در اين کشور ها به بيرون از خانه رفت و آمد داشته و عقيم نشده بودند. در ضمن طي مطالعات انجام گرفته. در سال هاي اخير مشخص شده است که ميزان شيوع بيماري در شهر تهران به خصوص در گربه هاي خانگي که سابقه ي فرار از منزل و نزاع با گربه هاي ولگرد را دارند قابل ملاحظه بوده و نياز به تامل جدي دارد.
ايدز گربه سانان چه علائمي دارد ؟
گربه هاي FIV مثبت همچون انسان هاي HIV مثبت فاز حادي از بيماري دارند که چهار تا شش هفته بعد از گاز گرفتن توسط گربه عفوني شروع مي شود. بيشتر گربه هاي علائمي نظير
* تب
* افسردگي
* بزرگ شدن قدد لنفابي
را دارند. اين علائم آن قدر ملايم بوده که ممکن است توسط صاحب حيوان مورد توجه قرار نگيرد. بچه گربه هاي متولد شده از مادر آلوده ممکن است در فاز حاد بيماري بميرند.
بعد از سپري کردن فاز حاد بيماري گربه ها ممکن است براي سه سال يا بيشتر کاملا سالم باشند در طول اين مدت ويروس FIV به تدريج باعث از بين رفتن سيستم ايمني شده و از طريق نزاع گربه هاي آلوده انتقال پيدا مي کند. وقتي عملکرد سيستم ايمني به صورت خفيف دچار اختدال مي شود گربه ها دچار:
* عفونت هاي دهاني
* آپسه
* ترشحات چشمي و بيني مزمن
* عفونت هاي پوستي
* گوشي و گوارشي مي شوند.
گربه هاي آلوده به FIV در حدود سه برابر بيشتر نسبت به بقيه در خطر عفونت هاي قارچي عامل کچلي هستند. اين عفونت ها به درمان معمولي پاسخ مي دهند اما اغلب بعد از درمان ، عود مجدد بيماري رخ مي دهد.
ويروس FIV همچنين مي تواند بر روي مغز و استخوان تاثير گذاشته و سبب کم خوني شود. ضمنا بيماري هاي انگلي نظير توکسوپلاسموز که در حالت معمولي باعث علائم خفيف مي شود در صورت FIV مثبت بودن گربه ها باعث علائم تحديد کننده اي مي شود. اين ويروس بر روي بافت مغز تاثير گذاشته و باعث اختلالات شخصيتي مي شود. براي مثال گربه هاي خجالتي ممکن است رفتار تحاجمي پيدا کنند و گربه هايي که حالت تحاجمي داشته اند، آرام شوند. همچنين مشخص شده است که گربه هاي آلوده بيشتر در خطر ابتلا به اختلالات کليوي مي باشند. در صورتي که سيستم ايمني به وسيله اين ويروس سرکوب شوشود عفونت هاي فرصت طلب نظير دمودکس در اين حيوانات نسبت به گربه هاي عاري از ويروس رخداد بيشتري دارد. در مراحل پاياني بيماري درمان هاي رايج معمولا موثر واقع نمي شود چرا که اين گربه ها نياز به تقويت سيستم ايمني دارند. گربه هاي درگير در صورتي که درمان حمايتي شوند ممکم است سال ها زنده بمانند.
چه آزمايشاتي نيازمند است؟
در موارد مشکوک آزمايشات خوني اختصاصي انجام گيرد. لازم به ذکر است که نتايج منفي آزمايشات دال بر رد بيماري نمي باشد چراکه در مراحل ابتدايي عفونت (2ماه ابتدايي) ممکن است نتايج منفي کاذب ايجاد گردد. نتايج مثبت همراه با علائم بيماري قابل اعتماد بوده اما بعضي اوقات نتايج مثبت کاذب نيز مي تواند ديده شود. براي تشخسص دقيق اين بيماري در گربه آزمايش Western blot test داراي حساسيت بالا بوده که باعث تاييد تشخيص بيماري مي شود.
چه درماني نيازمند است؟
پاسخ به درمان در گربه هاي آلوده به ويروس، به ميزان و شدت نقص سيستم ايمني بستگي دارد. شايان ذکر است که داروي ضد ويروس مناسب براي گربه ها وجود ندارد.
(Azidothymidine (AZT دارويي است که در انسان ها آلوده به براي جلوگيري از تکثير ويروس HIV مورد استفاده قرار مي گيرد که در گربه هاي بيمار آلوده به ويروس FIV نيز قابل مصرف مي باشد اما احتمال ايجاد مسوميت دارويي براي گربه ها وجود دارد. داروهاي ديگري نيز جهت درمان توصيه مي شوند که کمتر در دامپزشکي قابل دسترس هستند.
بيشتر گربه هاي FIV مثبت دچار عفونت هاي باکتريايي ثانويه مي شوند که اين عفونت ها را مي توان با تجويز آنتي بيوتيک کنترل کرد اما لازم به ذکر است که در اين موارد درمان با آنتي بيوتيک ممکن است طولاني مدت انجام گيرد. در حال حاضر واکسن پيشگيري کننده از FIV ساخته شده و در برخي از کشور ها مورد استفاده قرار مي گيرد . نتايج تحقيقات نشان داده استه که واکسيناسيون جهت پيشگيري از اين بيماري مي تواند کمک کننده باشد اما همانند انسان ها هنوز واکسن مناسبي که کارايي موثر داشته باشند، وجود ندارد.
پيش بيني بيماري در گربه هاي بيمار چگونه است ؟
بر خلاف آن چه که تصور مي شود دليلي بزاي از بين بردن گربه هاي FIV مثبت خانگي وجود ندارد. چرا که مطالعات در اين گربه ها نشان داده است که از هر 11 گربه آلوده به اين بيماري 7 گربه تا ميانگين دو سال زنده مي مانند.
گربه هاي تاقل ويروس بايد در محيط منزل نگهداري شوند تا در معرض بيمار ي هاي مختلف قرار نگيرند همچنين از انتقال ويروس به ساير گربه ها نيز جلوگيري به عمل آيد.
در پايان توصيه مي شود که گربه هاي خانگي از رفت و آمد به محيط خارج از خانه کاملا منع شوند و در موارد مشکوک آزمايشات اختصاصي هرچه زودتر در مورد آه ها انجام گيرد.
مراقبت از گربه مبتلا به ویروس FIV
مراقبت خوب و مقدار زیادی عشق می تواند برای لذت بردن یک گربه مبتلا به FIV از یک زندگی طولانی کمک کند. در حالی که گربه شما سالم است باید به طور منظم و مرتب واکسن سالانه در تاریخ مشخص به او تزریق شود. اما با دامپزشک خود در رابطه با واکسیناسیون گربه ای که دچار علائم شده است مشورت کنید. یک رژیم غذایی سالم و درست می تواند به گربه شما در مقابله با این بیماری کمک کند از جمله استفاده از مکمل هایی چون بافر ویتامین C (آسکوربات سدیم) و ویتامین E که موجب تقویت مقاومت سیستم ایمنی بدن می شوند. هنگام مشاهده هرگونه علائمی از بیماری سریعا گربه خودرا به دامپزشک ببرید زیرا که درمان زود هنگام می تواند از بروز بسیاری از مشکلات جلوگیری کند. آنتی بیوتیک ها می توانند عفونت را کنترل کنند و گربه هایی که به مرحله ی مزمن ویروس FIV رسیده باشند معمولا آنتی ویروس مصرف می کنند.
فراموش نکنید، عشق تقویت کننده قوی سیستم ایمنی بدن است، بنابراین فراموش نکنید که به گربه مبتلا به FIV خود عشق بورزید!