هورمون‌ها نقش حیاتی در تنظیم عملکرد بدن حیوانات خانگی دارند. هر گونه اختلال در سیستم هورمونی یا متابولیک می‌تواند سلامت حیوان را به خطر بیندازد. اختلالات هورمونی سگ و گربه از جمله مشکلات شایع در سنین مختلف هستند که نیازمند تشخیص و درمان تخصصی می‌باشند.
انواع شایع اختلالات هورمونی سگ و گربه
- کم‌کاری تیروئید (Hypothyroidism): کاهش تولید هورمون تیروئید در سگ‌ها که باعث کاهش متابولیسم، بی‌حالی، ریزش مو و چاقی می‌شود.
- پرکاری تیروئید (Hyperthyroidism): افزایش تولید هورمون تیروئید در گربه‌ها که باعث کاهش وزن، افزایش اشتها، تپش قلب و پرتحرکی می‌شود.
- دیابت شیرین (Diabetes Mellitus): اختلال در تولید یا عملکرد انسولین که باعث افزایش تشنگی، افزایش ادرار و کاهش وزن می‌شود.
- سندرم کوشینگ (Cushing’s Syndrome): افزایش تولید هورمون کورتیزول که باعث چاقی شکمی، بی‌حالی، افزایش ادرار و ضعف عضلانی می‌شود.
- کم‌کاری غده آدرنال (Addison’s Disease): کاهش تولید هورمون‌های آدرنال که باعث بی‌حالی، تهوع، اسهال و شوک در موارد شدید می‌شود.
علائم اختلالات هورمونی و متابولیک
علائم می‌توانند تدریجی یا ناگهانی ظاهر شوند و گاهی با بیماری‌های دیگر اشتباه گرفته می‌شوند:
- تغییرات ناگهانی وزن (کاهش یا افزایش)
- تغییر در اشتها و تشنگی
- بی‌حالی و کاهش فعالیت
- ریزش مو و تغییر در پوست و پوشش بدن
- تکرر ادرار یا تغییر رنگ و بو ادرار
- مشکلات گوارشی مانند استفراغ و اسهال
- نوسانات رفتاری مانند اضطراب یا پرخاشگری
روش‌های تشخیص تخصصی اختلالات هورمونی سگ و گربه
تشخیص اختلالات هورمونی و متابولیک نیازمند آزمایش‌های دقیق و بررسی تخصصی است:
- آزمایش خون برای اندازه‌گیری هورمون‌ها (تیروئید، انسولین، کورتیزول)
- آزمایش ادرار برای ارزیابی عملکرد کلیه و قند خون
- سونوگرافی غدد درون‌ریز و کلیه‌ها
- رادیولوژی و MRI در صورت نیاز برای بررسی تغییرات ساختاری
- مانیتورینگ مداوم قند خون در حیوانات دیابتی
درمان تخصصی اختلالات هورمونی و متابولیک
در بیمارستان دامپزشکی پایتخت، درمان بر اساس نوع بیماری و شدت آن انجام می‌شود:
۱. درمان دارویی
- هورمون درمانی برای کم‌کاری یا پرکاری تیروئید
- انسولین و داروهای ضد دیابت برای حیوانات دیابتی
- داروهای تنظیم کننده کورتیزول و آدرنال در سندرم کوشینگ و Addison
- داروهای حمایتی برای کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی
۲. رژیم غذایی و تغذیه تخصصی
- غذاهای مخصوص حیوانات با کمترین قند و کربوهیدرات برای دیابتی‌ها
- غذاهای کم چربی و کم سدیم برای حیوانات مبتلا به سندرم کوشینگ
- مکمل‌های ویتامینی و معدنی برای حمایت از عملکرد غدد و متابولیسم
۳. پایش و مراقبت تخصصی
- کنترل دوره‌ای هورمون‌ها و قند خون
- مراجعه منظم به دامپزشک و اکوکاردیوگرافی در صورت مشکلات قلبی ثانویه
- آموزش مالک در مراقبت خانگی و مدیریت داروها
پیشگیری و کنترل اختلالات هورمونی سگ و گربه
با اقدامات پیشگیرانه می‌توان از بروز یا تشدید بیماری‌ها جلوگیری کرد:
- معاینه منظم دامپزشکی و آزمایش خون سالانه
- تغذیه متعادل و مطابق سن و شرایط جسمی حیوان
- حفظ وزن مناسب و فعالیت بدنی منظم
- اجتناب از داروهای غیرضروری یا مصرف خودسرانه
- آگاهی از علائم هشداردهنده و مراجعه سریع به دامپزشک
اختلالات هورمونی و متابولیک در سگ‌ها و گربه‌ها بیماری‌های پیچیده و تاثیرگذاری هستند که نیاز به تشخیص زودهنگام و درمان تخصصی دارند. با مراجعه به مراکز مجهز مانند بیمارستان دامپزشکی شبانه‌روزی پایتخت و پیگیری دقیق درمان، می‌توان سلامت، نشاط و طول عمر حیوانات خانگی را به طور چشمگیری بهبود داد.
اطلاعات بیشتر درباره سلامت و مراقبت از حیوانات خانگی در مجهزترین بیمارستان دامپزشکی شبانه روزی :