پریتونیت عفونی گربه سانان – بیماری هزار چهره گربه سانان

پریتونیت عفونی گربه (FIP) یک بیماری ویروسی است که توسط ویروس کرونای گربه سانان ایجاد می شود و گربه های وحشی و اهلی را تحت تاثیر قرار می دهد. این نوع ویروس کرونا با کروناویروسی که باعث ایجاد COVID-19 در انسان می شود متفاوت است.

ویروس کرونای گربه بسیار شایع است و معمولاً به غیر از اسهال خفیف، هیچ مشکل جدی ایجاد نمی کند. اما وقتی ویروس کرونای گربه به سویه خاصی از ویروس کرونا جهش پیدا می‌کند، FIP می‌تواند ایجاد شود. در حدود 10 درصد از گربه‌های آلوده، ویروس تکثیر می‌شود و جهش می‌یابد و در نتیجه عفونتی به نام ویروس پریتونیت عفونی گربه (FIPV) ایجاد می‌شود که در سراسر بدن گربه پخش می‌شود. این بیماری می تواند یک واکنش التهابی شدید در بافت های اطراف شکم، کلیه یا مغز ایجاد کند.
اگرچه اعتقاد بر این است که FIP مسری نیست، اما یک بیماری بسیار جدی است و وقتی یک گربه FIP می گیرد، با بیماری پیشرونده مواجه می شود و تقریباً همیشه کشنده است.

سن درگیری بیشتر ۳ ماهگی تا دو سالگی می باشد ولی امکان درگیری در هر سنی وجود دارد.
من جمله فاکتورهایی که ریسک درگیری را زیاد میکند عبارتند از:

1- محیط هایی که به صورت گروهی گربه ها با هم نگهداری می شوند
2- استرس ( واکسیناسیون ٫ جراحی ٫ تغییرات محیطی )
3- بیماری های تضعیف کننده سیستم ایمنی
4- سن کم
علایم بیماری :

علائم اولیه FIP می تواند متفاوت باشد اما اغلب شامل تب بالا و ، از دست دادن اشتها و بی حالی است. با گذشت زمان، گربه های آلوده ممکن است علائم بیشتری نشان دهند که به شکل بیماری بستگی دارد.
FIP به شکل “خشک” و “مرطوب” بروز پیدا می کند .
گربه های آلوده تنها می توانند علائمی به یک شکل یا ترکیبی از هر دو فرم داشته باشند.

شکل خشک FIP باعث عفونت و ضایعات التهابی در اطراف رگ های خونی در بدن گربه می شود. این عفونت می تواند مغز، کبد، کلیه ها، ریه ها و پوست را تحت تاثیر قرار دهد. این شکل اغلب باعث می شود که گربه تشنج داشته باشد و هم چنین گاها عدم تعادل را بروز دهد . در برخی موارد، گربه ها پرنوشی و ادرار بیش از حد، استفراغ، کاهش وزن و زردی نیز دارند.
فرم مرطوب. در این شکل از بیماری، مایع در شکم تجمع می یابد و همچنین ممکن است مایع در قفسه سینه جمع شود و نفس کشیدن را برای گربه سخت کند. این شکل از FIP باعث آسیب به رگ های خونی و در نتیجه التهاب و نشت مایع از خون به داخل شکم و قفسه سینه می شود.

هنگامی که گربه هر دو فرم بیماری را داشته باشد، علائم با گذشت زمان بدتر می شوند.
تشخیص :
تشخیص FIP دشوار است. بسیاری از علائم آن می‌تواند نشانه‌های سایر بیماری ها نیز باشد، و هیچ آزمایش خون واحدی برای تایید FIP وجود ندارد. دامپزشک با کمک معاینات بالینی و اخذ تاریخچه دقیق و مجموعه ای از تست های پاراکلینیکال می تواند بیماری را تایید یا رد کند :

1- شمارش کامل گلبول های خون
2- آزمایش کامل بیوشیمیایی
3- زردی
4- در گروه پرخطر قرار دارد (گربه های جوان یا گربه هایی که در محیط های شلوغ زندگی می کنند)
5- اگر مایعی در شکم یا قفسه سینه گربه انباشته شده باشد، دامپزشک شما ممکن است نمونه ای از مایع را برای آزمایش جمع آوری کند.
6- مایع با درصد پروتئین بالا نشانگر FIP است و اغلب زرد رنگ خواهد بود. اگر دامپزشک مشکوک به FIP باشد، گربه شما رادیوگرافی یا سونوگرافی بگیرد.

چند آزمایش دیگر وجود دارد که ممکن است به حمایت از تشخیص FIP کمک کند. تست ایمونوپروکسیداز می تواند گلبول های سفید آلوده به ویروس را تشخیص دهد. از پی سی آر و الکتروفورز می توان جهت کمک در تشخیص استفاده کرد. گاهی ممکن است بیوپسی از بافت عفونی داخل حفره شکمی انجام شود.

اگرچه این آزمایش‌ها می‌توانند به تشخیص دامپزشک کمک کنند، اما هیچ یک از آنها 100٪ دقیق نیستند.

درمان

تا چند سال پیش درمان موثری برای بیماری وجود نداشت هر چند درمان های مطرح شده در حال حاضر هم بر اساس مقالات و مطالعات می باشد و هنوز تایید شده نیستند .
داروهای مختلفی جهت درمان بیان شده است :
از این داروها می توان درمان خوراکی با Xraphconn , GS-441524
GC376 و GS-5734 نام برد .
خوشبختانه از شروع مطالعات جهانی تیم بیمارستان دامپزشکی پایتخت نیز بررسی های خود را به صورت تخصصی روی این بیماری انجام داد و با بهره گیری از کارگروهی و تیم متخصص پاراکلینیکال موفق شد درمان این بیماری را در کوتاهترین دوره درمانی ممکن انجام دهد هر چند این نکته را باید بیان کرد که مراجعه به موقع اهمیت بسیار بالایی دارد و در صورتی که پزشک پس از بررسی شرایط حیوان تایید نماید بیمار توانایی دریافت دارو و قابلیت درمان را دارد دوره درمانی شروع می شود . خوشبختانه اثر بخشی درمان در صورت مراجعه به موقع بسیار رضایت بخش بوده و موارد زیادی از این بیماری بهبود کامل یافته اند .